Wat is port nou precies? Sterke drank, likeur of wijn? En dan ook nog eens al die verschillende soorten, welke moet je kiezen? Geen paniek dames en heren: hier alle basisweetjes over port, zodat jij volgende keer zo een flesje uit het schap trekt.

Wat is port nou precies?

Port is een versterkte wijn uit Portugal. Zo, je eerste vraag beantwoord: het is dus wijn. Tijdens het maken van de wijn wordt extra alcohol toegevoegd. Meestal is dit heldere druivenbrandewijn. Dit voegen ze ongeveer halverwege de vergisting toe. Doordat gist niet (meer) werkt in een omgeving met veel alcohol, stopt de vergisting en blijft er wat suiker over. (Normaal wordt tijdens het gisten de suiker omgezet in alcohol). Hierdoor blijft de port deels zoet. Port heeft veel body, lekker veel fruit en een hoog alcoholpercentage, 18 tot 20%.

Beschermde naam

Net zoals champagne alleen champagne mag heten als het uit de Champagnestreek komt, geldt dit voor port ook. Port mag in Europa alleen port heten als het afkomstig is uit Portugal. Buiten de EU geldt deze regel niet. Zo wordt in Zuid-Afrika en in Australië bijvoorbeeld ook port gemaakt.

Soorten port

Is je interesse gewekt en wil wel eens een glaasje port proberen? Dan staat je de volgende uitdaging te wachten: wat voor soort port? Er zijn veel soorten port. Ze zijn eigenlijk onder te verdelen in vijf categorieën. Hier een overzichtje:

Witte port

Witte port wordt, je raad het al, van witte druiven gemaakt. Witte port rijpt minimaal 3 jaar op vaten en smaakt fris, halfzoet. Het lekkerst om koud te drinken, dus in de koelkast ermee.

• Smaak/geur: gedroogde perzik, abrikoos, citrus, witte peper en geroosterde noten

Rosé port

Dit spreekt voor zich, deze port heeft dus een rosékleur. Deze soort is pas sinds 2009 officieel een portsoort. Drink rosé port goed koud.

• Smaak/geur: aardbei, kaneel, honing en framboos

Ruby port

Ruby port is dieprood en de meest bekendste soort. De port ligt twee tot drie jaar in stalen tanks, je hoort de port jong te drinken. De smaak is zoet en vol. Drink ‘m op ongeveer 16 graden, dan komen de smaken het best naar boven.

• Smaak/geur: zoet zwart fruit, chocolade en kaneel

Tawny port

Dit is wel één van mijn favorieten. Hij heeft zijn naam te danken aan de kleur. De port heeft namelijk een taan kleur, een beetje bruinig. Tawny rijpt 3 tot 7 jaar op houten vaten. De smaak is zachter en complexer dan een ruby port. Ik krijg er nu alweer zin in. Drink ‘m koel maar niet koud. Je kunt hem in de koelkast bewaren en een uurtje van te voren eruit halen. Hij is het lekkerst tussen de 10 en 14 graden.

• Smaak/geur: karamel, noten, framboos, vijgen, gedroogde pruim, kaneel

Langer gerijpt

Er zijn ook veel versies van tawny port te koop die langer zijn gerijpt op houten vaten. 10, 20 of zelfs 30 (!) jaar. Hier betaal je natuurlijk meer voor maar ze zijn ook van heel goede kwaliteit en je kunt ze langer open bewaren. Zelf vind ik deze heerlijk.

Vintage port

Een vintage port is een port van één heel goed oogstjaar. Deze worden dus niet elk jaar gemaakt. De port ontwikkeld jaren in de fles, ze zijn daarom een stuk duurder dan bovenstaande soorten. Je kunt een vintage port herkennen doordat het jaartal op de fles staat. Drink de port het best op 16 graden.

• Smaak/geur: kaneel, zwart rijp fruit, chocolade

Wat eet je bij port?

Vaak wordt port gedronken na het eten. Dus bij de borrel of bij het/als dessert. Blauwe stiltonkaas of Gruyere zijn lekkere bijpassende kaasjes. Ga je voor een Ruby port? Neem er dan brie bij. Verder is port lekker bij allerlei soorten noten, gerookt vlees/ham en bij zoet! Bijvoorbeeld een dessert met chocolade en karamel.

Hoelang kan je port bewaren?

Versterkte wijnen kan je een poos langer bewaren dan gewone wijn. Bewaar ‘m droog en koel en goed afgesloten, het best in de koelkast en rechtop. Hoelang je de fles kunt bewaren (met inhoud natuurlijk) verschilt per soort. Hier een richtlijn:

• Wit: 1 week tot 10 dagen
  Wit met houtrijping: 2 weken tot 20 dagen
• Rosé:  geldt hetzelfde als voor wit
• Ruby: 2 tot 3 weken
• Tawny: 3 tot 4 weken
  Meer dan 10 jaar gerijpt: 1 tot 4 maanden
• Vintage: +/- 5 dagen

Dit zijn richtlijnen, ook speelt de manier van bewaren mee en hoeveel port er nog in de fles zit. Hoe voller de fles hoe langer je ‘m kunt bewaren.

Nog nooit port geproefd? Zeker eens doen! Je hoeft natuurlijk niet meteen een fles in te slaan, je kunt ook lekker relaxed naar het café om eens op het gemakje een glaasje te proberen. Bestel er een lekker kaasje of wat nootjes bij, genieten!